Lokalna Grupa Działania „Partnerstwo na Jurze” została zaproszona w dniu 28 maja 2013 r. na przedstawienie „Obrzędu XIX – wiecznych cepin (oczepin) w wykonaniu zespołu „Macierzanki” – Koła Gospodyń Wiejskich z Żarek do Zespołu Szkół w Żarkach.

Cepiny to dawny obrzęd weselny, pełen symboliki, która dotyczyła panny młodej i jej zmiany stanu -  z panieńskiego na małżeński. Nazwa pochodzi od czepca, nakrycia głowy, jakie nosiły mężatki w miejsce panieńskiego wianka. Czepiec weselny był wykonany z białego płótna, misternie haftowany, używany w czasie najważniejszych uroczystości. Całej ceremonii towarzyszyły śpiewy i tańce.

Opis obrzędu

Obrzęd rozpoczynała gospodyni częstując weselników piciem i ciastem, czyli współczesnym tortem. Para młoda, druhny i drużbowie tańczyli i śpiewali – zachęcając do wspólnej zabawy. Starościna mową i śpiewem ogłaszała cepiny, zapraszała pana młodego do płacenia za wianek. Pan młody płacił jako przyszły małżonek stosowny okup, który okazał się za mały. Drużbowie ośmieszają pana młodego i dokłada on pieniędzy na czepiec. Druhny śpiewają  tańczą wokół pani młodej, którą posadzono na „chlebnym tronie” i następowały rozpleciny. Rozpleciny stanowiły potwierdzenie zawartej podczas zrękowin umowy małżeńskiej oraz  prawo przyszłego pana młodego do wianka dziewiczego oraz warkocza narzeczonej. Cała ceremonia przy wspólnych śpiewach miała charakter dramatyczny, podczas którego panna młoda płakała, okazywała swój żal, co miało zapewnić jej brak łez podczas życia z mężem. W rozplecinach brała udział starościna, druhny i drużbowie. Następnie zamężne kobiety w trakcie śpiewu pieśni obrzędowych do cepin zakładały pannie młodej czepiec, który umieszczony na głowie, naznaczony znakiem krzyża, stawał się atrybutem małżeństwa. Wokół pary, w rytm muzyki, tańczyli zgromadzeni uczestnicy zabawy. Przedstawienie zakończone zostało krakowiakiem w wykonaniu druhen i drużbów. Były oklaski i radość oraz łzy wzruszenia w czasie przedstawienia tradycyjnych obrzędów cepin.

W rolę pani młodej wcieliła się Aleksandra Ząbkowska, pana młodego Łukasz Paliwoda, druhny – Julia Lis, Ewa Bebak, Wiktoria Szafran, drużbowie – Tomasz Ćwikła, Mateusz Cyganik, Szymon Kużawa, Robert Gucik, starościna Stanisława Norys, pomagająca Genowefa Waligóra, matka panny młodej Józefa Miziołek, matka pana młodego Zuzanna Malik, panie z zespołu „Macierzanki” – Helena Dwornik, Longina Lelito, Wiesława Busiek, Eleonora Habczyk, Izabela Bartosiewicz, Elżbieta Lelito, Krystyna Chylaszek, Stanisława Kurdyła, Stanisława Dęsoł. Z przyczyn losowych nie wystąpiły: Helena Zastawny i Józefa Kopyć. Obrzęd wyreżyserowała pani Stanisława Dęsoł kierownik zespołu „Macierzanki”, oprawa muzyczna – akordeon pan Stanisław Dwornik kierownik Domu Kultury w Żarkach.

Lokalna Grupa Działania „Partnerstwo na Jurze” składa podziękowania dla zespołu „Macierzanki” - Koła Gospodyń Wiejskich z Żarek za zaangażowanie i kultywowanie lokalnych tradycji oraz panu Marcinowi Włodarczyk Dyrektorowi Zespołu Szkół w Żarkach za zaproszenie.

Galeria zdjęć